Metaverse đã trở thành một trong những khái niệm được nhắc đến nhiều nhất trong giới công nghệ vài năm trở lại đây. Dù khởi đầu gắn liền với game và giải trí, nhưng metaverse ngày nay đang dần mở rộng ra nhiều lĩnh vực đời sống khác như giáo dục, y tế, thương mại, bất động sản và làm việc từ xa.
Vậy thực chất metaverse là gì? Và đâu là những ứng dụng thực tế ngoài ngành game mà metaverse có thể mang lại? Hãy cùng Học Đầu Tư tìm hiểu rõ hơn trong bài viết này.
Metaverse là gì?
Metaverse là một không gian ảo 3D được tạo ra bởi công nghệ thực tế ảo (VR), thực tế tăng cường (AR), blockchain và Internet. Trong metaverse, con người có thể tương tác, làm việc, học tập và giải trí thông qua các hình đại diện (avatar) giống như trong đời thực.
Khái niệm này được ví như một “vũ trụ kỹ thuật số” nơi các ranh giới giữa thế giới thật và thế giới ảo bị xoá mờ. Người dùng có thể “sống” một phần cuộc sống của mình trong đó.
Metaverse có phải là game?
Không hoàn toàn. Game là một phần của metaverse, nhưng không phải toàn bộ. Trong game, bạn giải trí và tương tác giới hạn theo kịch bản. Trong metaverse, bạn có thể làm mọi thứ như ngoài đời thật – từ học hành, làm việc đến mua sắm hoặc kinh doanh tài sản số.
Những đặc điểm nổi bật của metaverse
- Liên tục và không ngắt quãng: Metaverse không có “reset” hay “pause”, nó tồn tại song song với thế giới thật 24/7.
- Phi tập trung: Dữ liệu, tài sản, quyền kiểm soát nằm trong tay người dùng thông qua blockchain.
- Kinh tế ảo: Metaverse có hệ thống tiền tệ, tài sản (NFT), và khả năng giao dịch thật sự giữa người dùng.
- Tính cá nhân hoá cao: Người dùng xây dựng avatar, không gian sống, và hoạt động theo phong cách riêng.
5 ứng dụng thực tế của metaverse ngoài game
1. Giáo dục và đào tạo
Metaverse mở ra không gian lớp học ảo với trải nghiệm nhập vai cao hơn bất kỳ hình thức học online truyền thống nào. Giáo viên và học sinh có thể cùng xuất hiện trong một môi trường 3D, tương tác trực tiếp, thí nghiệm mô phỏng và học qua trải nghiệm thực tế ảo.
Ví dụ: Một lớp học lịch sử có thể diễn ra ngay tại thành Rome cổ đại, giúp học sinh “du hành thời gian” để hiểu kiến thức dễ hơn.
2. Làm việc từ xa (Work in Metaverse)
Thay vì họp qua Zoom hay Google Meet, nhân viên có thể bước vào văn phòng ảo trong metaverse, ngồi cùng bàn, trò chuyện, thuyết trình như ngoài đời thật.
Nhiều công ty công nghệ lớn đã thử nghiệm không gian làm việc ảo nhằm tăng sự kết nối và hiệu quả khi làm việc từ xa.
3. Thương mại điện tử và mua sắm ảo
Metaverse cho phép người dùng đi “shopping” trong trung tâm thương mại ảo. Tại đó, bạn có thể thử quần áo, phụ kiện trên avatar trước khi mua. Các thương hiệu thời trang lớn như Nike, Gucci, Adidas đã đầu tư mạnh vào không gian ảo nhằm bán sản phẩm số (NFT) hoặc kết hợp bán cả sản phẩm vật lý.
Khách hàng có thể thử trải nghiệm trước khi mua mà không cần đến cửa hàng thật.
4. Y tế và chăm sóc sức khỏe
Trong lĩnh vực y tế, metaverse hỗ trợ mô phỏng phẫu thuật, đào tạo bác sĩ hoặc tư vấn bệnh nhân từ xa. Các chuyên gia có thể cùng nhau thực hiện ca mổ ảo, chia sẻ kinh nghiệm mà không bị giới hạn bởi địa lý.
Metaverse còn giúp người bệnh tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm lý thông qua các liệu pháp thực tế ảo cá nhân hóa.
5. Bất động sản và kiến trúc
Thay vì chỉ xem bản vẽ 2D, người mua bất động sản có thể bước vào mô hình 3D của căn nhà trong metaverse. Kiến trúc sư có thể trình bày thiết kế theo cách sống động và trực quan hơn.
Bên cạnh đó, thị trường bất động sản số trong metaverse cũng phát triển mạnh mẽ, nơi người dùng mua, bán hoặc cho thuê đất nền ảo (virtual land) bằng các đồng tiền mã hóa.
Tiềm năng và thách thức của metaverse
Tiềm năng: Metaverse có thể thay đổi cách con người học tập, làm việc, kết nối xã hội và xây dựng giá trị kinh tế mới. Nhiều chuyên gia dự đoán metaverse sẽ trở thành một phần tất yếu của cuộc sống số trong 5–10 năm tới.
Thách thức: Vẫn còn nhiều rào cản như:
- Hạ tầng công nghệ (VR, AR) chưa phổ biến
- Vấn đề quyền riêng tư, dữ liệu cá nhân
- Chưa có khung pháp lý rõ ràng
- Cần thời gian để đại chúng tiếp cận và sử dụng
Metaverse không chỉ là xu hướng công nghệ “sớm nở chóng tàn” hay giới hạn trong game. Đây là một kỷ nguyên mới với nhiều ứng dụng thực tế, từ giáo dục, làm việc, thương mại đến y tế và bất động sản.
Tuy nhiên, để tận dụng tốt cơ hội mà metaverse mang lại, bạn cần theo dõi sát các xu hướng mới, trang bị kiến thức về công nghệ và quản lý rủi ro.
Hãy theo dõi thêm tại Học Đầu Tư để cập nhật kiến thức về tài sản số, blockchain và các ứng dụng thực tế của công nghệ mới trong đời sống.
